پیروی از امام زمان (عج) برای مسلمانان واجب است، زیرا ایشان جانشین برحق پیامبر اسلام (ص) و حجت خدا بر روی زمین هستند. ایشان دارای علم و حکمت الهی هستند و راه سعادت و رستگاری را به مردم نشان میدهند. پیروی از ایشان موجب هدایت و نجات انسانها از گمراهی و ضلالت میشود.
در این مقاله سعی بر آن شده تا لزوم تبعیت از امام زمان توسط انسان ها و حتی ملائکه های مقرب درگاه خدا را از منظر کلام مرحوم سید هاشم حدّاد، و همچنین با توجه به شرحی که در کتاب نفحات انس اثر آیت الله سید محمد محسن حسینی طهرانی آمده است بررسی کنیم.
در قسمتی از کتاب نفحات انس میخوانیم:
آقای حدّاد میفرمودند که:
مقام و موقعیّت انسان بالاتر از این است که بخواهد در مطالب جبرائیل و میکائیل و این امور بگذرد. بلند شو و برو جایی که جبرائیل بیاید پیش تو تعلّم کند، جایی که جبرائیل از انفاس وجود تو بهرهمند بشود.
فرشتگان هم بر حسب مراتب خودشان بهرهمند میشوند. اینطور نیست که فقط آنها در یک مرتبهای از کمال متوقّف شدند و یکمرتبه به فعلیّت رسیدهاند؛ گرچه در مرتبۀ طولی توقّف برای آنها در همان اشتداد وجودی حاصل شده است، ولی در مرتبۀ عرضی تا وقتی که حیات دارند و تا وقتی که خدا خدایی میکند، این نعمت فیض بر وجود خود آنها جاری است.
این فیض از کجا میآید؟ از نفس پیغمبر و امام علیه السّلام میآید. الآن امام زمان به جبرائیل رزق میدهد و اگر یک لحظه عنایت امام زمان از جبرائیل قطع شود، در همان لحظه جبرائیل میّت و فانی است، نه اینکه میّت است، بالاتر از آن، به تعبیر ما دود میشود و فنا بر او عارض میشود! امام علیه السّلام از نفسش رزق معنوی به جبرائیل، میکائیل و عزرائیل میدهد. تمام عظمت جناب حضرت عزرائیل در قبض ارواح و اینها که میبینید، همه به خواست امام علیه السّلام است. امام علیه السّلام باید امضاء کند، اگر امضاء نکند عزرائیل به اندازۀ یک بال پشه قدرت ندارد نَفْس کسی را بگیرد. عزرائیل جان خود امام علیه السّلام را بخواهد بگیرد، باید با اجازۀ امام باشد و بدون اجازۀ امام بههیچوجه نمیتواند کاری انجام دهد، اصلاً نمیتواند. بنابراین امام دارد در آثار خودش تصرّف میکند، در آثار وجودی خودش دارد إعمال میکند.
اینکه آقای حدّاد فرمودند: چرا دارید راجع به جبرائیل و این امور صحبت میکنید، معنایش همین است؛ یعنی انسان نباید مجالس خودش را به حقایق مادون توحید و مادون ولایت از آثار کثرات و از کثراتی که در مراتب پایین هستند بگذراند، و لو اینکه عظمت حضرت جبرائیل و عزرائیل باشد.
ما نگاه به عظمت مسئله میکنیم که عزرائیل فردی است که جان همۀ موجودات در تحت قدرت اوست؛ جان همۀ حیوانات، جان همۀ اجانین، جان همۀ شیاطین، جان همۀ افراد بنیآدم، جان همه در هر حالی، لباس آنها را میگیرد و لباس دیگری بر آنها میپوشاند. مغیِّر و مقلِّب حال از یک نشئه به نشئۀ دیگر در تمام انبیا، عزرائیل است. بعد میگوییم: عجب! این عزرائیل چه مقامی دارد که پیغمبر الهی در مقابلش قدرت ندارد! امام علیه السّلام در مقابل او قدرت ندارد! اگر قدرت داشت جلویش را میگرفت! مگر الآن نمیگویند: اگر امام قدرت دارد چرا مرگ سراغش میآید؟ در جواب میگویم: امام خودش میخواهد برود، نمیخواهد در این دنیا بماند. مرحوم آقا (علامه سید محمد حسین حسینی طهرانی) میفرمودند:
چرا اینقدر رفقا صدقه میدهند و دعا میکنند ما بمانیم؟! ما از ماندن در اینجا چه خیری دیدیم؟! چه فایدهای دیدیم که بخواهیم بمانیم؟!
اینها خودشان میخواهند بروند و دائماً عزرائیل را صدا میکنند که بلند شو و بیا زودتر ما را راحت کن! حالا بعضی میگویند: چرا امام قدرت ندارد جلوی عزرائیل را بگیرد؟
وقتی که این مطالب را ما میبینیم ـ با این فهم قاصر خود ـ تصوّر میکنیم که این مطالب حقیقت ندارد. چون ملائکه از دیدگان ما مخفی هستند، و امام و سایر افراد را در مقابل خود میبینیم؛ لذا آن جنبۀ غیب ملائکه و این جنبۀ شهادت امام علیه السّلام و آثاری که ما در آنها میبینیم، چشم ما را از دیدن ولایت کور میکند و ما دیگر نگاه نمیکنیم که این عزرائیل با این قدرتی که دارد، یک ناخن امام علیه السّلام هم نمیشود! آن عزرائیل با همۀ عظمتی که دارد، در حدّ یک عبد مطیع و منقاد و بدون اختیار و اراده در مقابل امام زمان عصر خودش است! این را ما نمیدانیم و نگاه به عظمت عزرائیل میکنیم، امّا غافلیم که منشأ آن عظمت در اینجاست.
آقای حدّاد می خواستند افراد را به این مسئله توجّه بدهند که واقع را ببین و ظاهر کار را نگاه نکن! چه جبرائیل باشد، چه عزرائیل باشد و چه بقیّه باشند؛ ببین منشأ کجاست! منشأ باطن امام زمان است؛ به دنبال آن برو، نه به دنبال کارهایی که فرشتگان دارند انجام می دهند. آنها به جای خودش محفوظ، امّا آنها هم مثل سایر افراد در تحت اطاعت و تبعیّت از امام زمان و توحید هستند.